Araç değer kaybı hesaplaması rayiç bedeldeki değişim ağırlıklı yapılıyorken son düzenleme ile kriterleri genişletilerek birçok değişkenin hesaba katıldığı bir formülle hesaplanıyor.
Araç değer kaybı hesaplamasında Hangi Kriterler Önemlidir?
- Aracınızın kaza tarihi itibariyle muadillerinin ikinci el piyasasındaki rayiç değeri
- Araçta meydana gelen hasarın boyutu
- Aracın kilometresi
- Aracınızın marka ve modeli
- Aracınızın üretim tarihi
- Aracınızın trafiğe çıkış tarihi
- Aracınızın kaza anındaki kilometresi
- Aracınızın hasar geçmişi ve niteliği
- Aracınızın boyanan / değişen parçaları dikkate alınarak hesaplanır.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Formülü
Araç değer kaybı hesaplanırken öncelikle baz değer kaybı bulunarak baz değer kaybı üzerinden araçta meydana gelen hasarın belirlenen katsayısı ve aracın kilometresine uygun olan katsayının çarpılması ile elde edilebilmektedir.
Baz Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?
Baz Değer Kaybı = Aracın Rayiç Bedeli x %19 formülü uygulanarak aracın baz değer kaybına ulaşılabilir.
Total Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?
Total değer kaybı, yukarıdaki formül ile elde edilen baz değer kaybının aşağıdaki uygun katsayılar ile çarpılması sonucunda elde edilen miktarı ifade eder.
Total Değer Kaybı = Baz Değer Kaybı x Hasar Boyutlu Katsayısı x Araç Kullanılmışlık düzeyi (Km) Katsayısı
Değer Kaybında Hasar Boyutu Katsayıları Nelerdir?
Kazalarda meydana gelen hasarlar büyüklüğüne göre 4 gruba ayrılmış ve hasar durumuna göre katsayılar belirlenmiştir. A1, A2, A3 ve A4 kodlu hasarları birbirlerinden ayıran kriterler araçta meydana gelen hasarın boyutlarıdır.
Hasar boyut kodları belirlenirken aracın onarım tutarı ile aracın rayiç bedeli arasındaki orana göre hesaplama yapılarak kategorize edilir. Aşağıda araç fiyatlarına göre hasar kodu oranlarını tablo halinde paylaştık.
| Kod | Hasar Boyutu | Katsayı |
| A1 | Büyük Hasar | 0.90 |
| A2 | Orta Hasar | 0.75 |
| A3 | Küçük Hasar | 0.50 |
| A4 | Basit Hasar | 0.25 |
Hasar Büyüklüğü Tanımları
| Kod | Piyasa Değeri0 – 75.000 TL | Piyasa Değeri75.001-150.000 TL | Piyasa Değeri150.001-300.000 TL | Piyasa Değeri 300.001 TL Araç ve Üzeri Araçlar |
| A1 | %25.01 ve üzeri | %20.01 ve üzeri | %20.01 ve üzeri | %20.01 ve üzeri |
| A2 | %15.01-%25 | %12.01-%20 | %10.01 -%20 | %8.01 -%20 |
| A3 | %5.01-%15 | %4,01-%12 | %3.01-%10 | %2,01-%8 |
| A4 | % 5’e kadar | %4’e kadar | %3’e kadar | %2’e kadar |
Değer Kaybında Kullanılmışlık Düzeyi Katsayıları Nelerdir?
Kaza sonucu hasar gören aracınızdaki değer kaybını hesaplarken aracınızın kilometresi de önemlidir. Tüm özellikleri aynı olan iki araçtan 20 bin km olanı ile 250 bin km olan arasında farklı değer kayıpları meydana gelmesi aşikardır.
Kullanılmışlık düzeyine göre değer kaybı katsayıları aşağıdaki tablodaki gibidir.
| Kullanılmışlık Düzeyi (Km) | Katsayı |
| 0 – 14.999 | 0.90 |
| 15.000 – 29.999 | 0.80 |
| 30.000 – 44.999 | 0.60 |
| 45.000 – 59.999 | 0.40 |
| 60.000 – 74.999 | 0.30 |
| 75.000 – 149.999 | 0.20 |
| 150.000 ve üzeri | 0.10 |
Araç Değer Kaybı Hesaplama Örneği
20 Mart 2020 tarihinde Resmi Gazete‘de Hazine Müsteşarlığı’nca yayınlanan genel şartlara göre örnek bir araç değer kaybı hesaplaması şu şekilde olacaktır.
Kazaya karışan aracın rayiç fiyatının 100.000,00 TL, kilometresinin 20.000 km ve kazada kusursuz olduğu varsayıldığında aşağıdaki gibi bir hesaplama karşımıza çıkmaktadır.
- Hasar onarım bedeli 20.001,00TL üzeri ise araç değer kaybı 15.200,00TL olur.
- Hasar onarım bedeli 12.001,00TL – 20.000,00TL arası ise değer kaybı 11.400,00TL olur.
- Hasar onarım bedeli 4.001,00TL – 12.000,00TL arası ise değer kaybı 7.600,00TL olur.
- Hasar onarım bedeli 2.001,00TL – 4.000,00TL arası ise değer kaybı 5.700,00 TL olur.
- Hasar onarım bedeli 0,00TL – 2.000,00TL arası ise değer kaybı 0 – 2.000 TL (Hasar Onarım Bedeli Kadar) olacaktır.